• duikbril, vrijemarkteconomie, socialezekerheidsbeleid, hogedrukreiniger, lawaaierigheid
  

--> Als een samenstelling een onduidelijk woordbeeld oplevert, mag je een streepje gebruiken.

• popopera of pop-opera
  

• identiteitschip of identiteits-chip
  

• gelijkekansenbeleid of gelijkekansen-beleid
  

--> Een driedelige samenstelling schrijf je in één woord als het eerste deel bij het tweede deel hoort, en die twee delen samen een soortaanduiding vormen bij het derde deel.

• korte baanwedstrijd = de baanwedstrijd is kort
  

• kortebaanwedstrijd = het gaat om een wedstrijd op de korte baan
  

• Zo ook: langetermijnplanning, middellangeafstandsraket
  

REGEL 2

Een samenstelling met een eigennaam, schrijf je aan elkaar. Een meerledige naam behoudt de spaties.

• de Nobelprijs, het Microsoftprogramma, het Emile Verhaerenmuseum, de Rode Kruispost, het Middellandse Zeegebied, een New Orleanstrip

REGEL 3

Om klinkerbotsing in een samenstelling te vermijden, schrijf je een streepje.

Klinkerbotsing = het naast elkaar staan van twee klinkerletters die als één klank kunnen worden gelezen, terwijl dat niet de bedoeling is.

• zo-even (oe)
  

Welke klinkers kunnen botsen?

a-a na-apen

a-e gala-evenement

a-i camera-instelling

a-u gala-uniform

e-e zee-egel

e-i luxe-industrie

e-u luxe-uitvoering

i-e ski-evenement

i-i sproei-installatie

o-e zo-even

o-i foto-impressie

o-o radio-onderdeel

o-u radio-uitzending

u-i bureau-inhoud

u-u reçu-uitgifte

--> Om klinkerbotsing te vermijden in niet-samengestelde woorden of afleidingen, schrijf je een trema.

--> Afleidingen met een voorvoegsel van Griekse of Latijnse oorsprong krijgen in geval van klinkerbotsing geen trema maar een streepje.

aero-, anti-, audio-, auto-, bi-, bio-, co-, contra-, de-, di-, duo-, elektro-, extra-, giga-, intra-, loco-, macro-, micro-, mini-, mono-, multi-, neo-, para-, pre-, pro-, proto-, pseudo-, quasi-, re-, retro-, semi-, socio-, supra-, tri-, ultra en vice-.

• anti-intellectueel, bio-industrie, macro-economisch, pre-electoraal,socio-economisch.
  

Als er geen sprake is van klinkerbotsing, schrijf je het voorvoegsel vast aan het volgende woord.

• antiliberaal, biovoeding, locoburgemeester, proactief, pseudowetenschappelijk, sociocultureel, supranationaal, vicevoorzitter
  

• het Brits-Franse bedrijf, een zwart-witfoto, de nek-aan-nekrace, het woon-werkverkeer
  

--> Als een samenstelling van twee adjectieven in principe niet omkeerbaar is, schrijf je de twee aan elkaar vast.

• privaatrechtelijk (rechtelijkprivaat kan niet)
  

• liberaal-democratisch (democratischliberaal kan ook)
  

christendemocratisch (democratischchristen kan niet)

--> Een adjectief met beroepsnaam schrijf je los.

• klinisch bioloog, sociaal psycholoog, scheikundig ingenieur
  

--> Als de samenstelling bestaat uit gelijkwaardige delen of een woordgroep zonder extra grondwoord, schrijf je tussen alle delen een streepje.

• het kruidje-roer-mij-niet, de hinkstap-sprong, een sta-in-de-weg
  

Als er wel nog een grondwoord is, schrijf je de laatste twee delen aan elkaar vast.

• de doe-het-zelfzaak, een negen-tot-vijftype
  

REGEL 5

Als een samenstelling eindigt op een naam, schrijf je voor de naam een streepje.

• de regering-Verhofstadt, de wet-Lejeune, het proces-Van Noppen, het plan-Delors
  

REGEL 6

Als een samenstelling meer dan één anderstalig deel heeft, schrijf je streepjes tussen de anderstalige delen.

• ad-hoccommissie, in-vitrofertilisatie, human-resourcesmanagment
  

REGEL 7

Voor of achter een cijfer, een aparte letter of een symbool schrijf je een streepje.

• 80-jarige, A4-formaat, x-stralen, het &-teken
  

--> Als een woord wordt gevolgd door een letter of cijfer om een categorie aan te geven, gebruiken we een spatie.

• formule 1 (formule 1-race), top 10 (top 10-lijst), hepatitis B (hepatitis B-besmetting)
  

REGEL 8

Voor of achter een initiaalwoord schrijf je een streepje.

• tv-kijken, kleuren-tv, pc-netwerk
  

--> Een letterwoord schrijven we in een samenstelling vast, tenzij het met een of meer hoofdletters wordt geschreven.

• aidspatiënt, petfles, remslaap, CAT-scan
  

REGEL 9

Na een bijzondere voor- of nabepaling gebruiken we een streepje.

Met zelfnoemfunctie (een woord dat naar zichzelf verwijst):

• ik-roman, het-woord, jij-vorm
  

Met de elementen:

niet-, non-, bijna-, oud-, ex-, aspirant-, adjunct-, substituut-, chef-, kandidaat-, interim-, stagiair-, leerling-, assistent-, collega- of meester-

-generaal, -president, -testamentair, -verbaal, -militair

Sint- of St.-

• niet-roker, oud-burgemeester, substituut-procureur, collega-journalist, interim-leraar, directeur-generaal, proces-verbaal, Sint-Jozef, St.-Anna
  

--> Oud- schrijf je vast als het niet de betekenis 'voormalig' heeft.

• oudpapierprijs